Auteursrecht en tekst. Wat mag wel en wat mag niet?
Auteursrecht en tekst zijn nauw met elkaar verbonden.
Stel, je hebt een prachtig stukje proza gecreëerd op je blogsite of in je flyer. En je komt die tekst tegen op een andere website of in een andere publicatie. Je kunt je gevleid voelen, omdat die ander jouw creatieve spruit zo waardeert dat hij of zij daar gebruik van wil maken. Maar het is toch jatwerk. Zeg nou zelf! Gelukkig voorziet de wet in de bescherming van je artistieke inspanningen. En die wet is verwoord in het auteursrecht.
Wat is auteursrecht?
Ik kan hier uitgebreid ingaan op wat auteursrecht precies inhoudt, maar dat hebben anderen al uitgebreid voor mij gedaan. Onder aan deze tekst vind je dan ook de officiële linkjes naar de wetteksten op het internet en een aantal blogs die daar nader op ingaan.
Auteursrecht en tekst
Wat mag wel en wat mag niet?
Veel nuttiger vind ik de praktische tips. Wat mag wel en wat mag niet?
- Het citeren van tekst in je eigen tekst mag, mits je toestemming hebt gevraagd en / of duidelijk hebt aangegeven waar je tekst hebt gevonden. Dus link altijd naar de plek waar je het stukje proza vandaan hebt gehaald (bronvermelding).
- Zet het citaat ook tussen aanhalingstekens en gebruik bijvoorbeeld het lettertype Italica (schuingedrukte / cursieve tekst) om aan te geven dat het om een ander soort informatie gaat dan wat je zelf hebt bedacht.
- Het parafraseren van andermans tekst kan ook. Voor de zekerheid zou ik dan toch de bronvermelding plaatsen om problemen te voorkomen. Maar – wat ik zelf ook vaak doe – maak vooral gebruik van de informatie die voorhanden is en maak er dan je eigen verhaal van. Het is natuurlijk niet zo, dat als iemand anders al over een bepaald onderwerp geschreven heeft, jij daar niets meer over mag melden.
- Zelf boetseer ik met tekst. Dat wil zeggen, dat ik informatie verzamel van andere websites en de tekst kneed tot een eigen brouwsel. Ik geef daarbij voor de zekerheid ook altijd aan waar ik de informatie vandaan heb gehaald, zodat mijn lezers kunnen kijken of ik geen onzin verkondig.
- Er zijn natuurlijk grenzen aan het wijzigen van bestaande tekst in een eigen tekst. Charlotte’s law gaat daar uitgebreid op in. De schrijver stelt daar:
“Soms worden er wel losse zinnetjes overgenomen die je uit je eigen teksten herkent. Dat lijkt automatisch een inbreuk. Maar is die zin op zichzelf wel creatief genoeg? Of rust er eigenlijk alleen op de alinea in het geheel een auteursrecht? In andere gevallen is de tekst overgenomen en zijn er juist maar enkele woorden veranderd. Dat kan een tekst natuurlijk beter of slechter maken. In elk geval is dat heel vaak wel een inbreuk op auteursrecht. Kleine wijzigingen aanbrengen is meestal niet genoeg.”
Conclusie m.b.t. auteursrecht en schrijven
Zorg er dus voor, dat je – als je je baseert op andermans werk – zoveel mogelijk in eigen woorden de informatie overbrengt. En als dat niet lukt of als je wilt citeren, zorg dan voor een duidelijke verwijzing naar de webpagina of publicatie waar je je citaat vandaan hebt gehaald en maak met aanhalingstekens en eventuele aangepaste opmaak zichtbaar, dat het om de tekst van een ander gaat.
Voorkom misbruik
De artikelen waarop ik mijn blogverhaal gebaseerd heb, vermelden ook hoe je kunt voorkomen dat jouw eigen teksten “misbruikt” worden en hoe je dat kunt controleren. Lees daarom vooral onderstaande artikelen voor meer informatie en check de bovenstaande links in de tekst. Voor vragen kun je altijd bij ons terecht.
Hoe WordPress je copyright beschermt
Overigens krijgen WordPress gebruikers automatisch bericht van het systeem, wanneer er een link naar je website wordt gelegd op een andere WordPress website. Het vraagt dan ook of jij toestemming geeft aan de gelegde link. Vind je het niet fijn of niet gepast, dat iemand naar jouw website linkt? Dan kun je via je content management systeem laten weten, dat je niet gediend bent van het gebruik van de link naar jouw website. Dat kan bijvoorbeeld verstandig of gewenst zijn, als het gaat om websites waar jij niet mee geassocieerd wilt worden. Of wanneer jouw informatie uit de context wordt getrokken.
Meer informatie over auteursrecht en tekst
Wil je meer weten over auteursrecht en het schrijven van teksten, lees dan onderstaande artikelen.
- Auteursrecht
- Wat doe je als iemand je content kopieert?
- Je webteksten beschermen
- Hoe kan ik auteursrecht op mijn teksten beschermen?
- Auteursrecht volgens Tekstnet
- Rechtenbescherming volgens Buma Stemra
- Weet jij 100% zeker dat je geen auteursrechten schendt?
- Portretrecht: wanneer mag je iemand herkenbaar afbeelden?
Informatie over auteursrecht en beeldmateriaal
Vraag je je af hoe het zit met auteursrecht en beeldmateriaal? Het blogartikel van Christel, mijn compagnon in het samenwerkingsverband het Social Media Duo, kan daar enig licht op werpen! Heb je na het lezen van de geboden informatie toch nog vragen, neem dan vooral contact met ons op. Het onderwerp auteursrecht (en portretrecht) maakt deel uit van de workshop Zakelijk Bloggen en Storytelling.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
Wil je op de hoogte blijven van de blogs die verschijnen en de workshops die wij geven? In onze nieuwsbrief geven wij tips, adviezen, infographics en houden we je op de hoogte. Schrijf je in op de verzendlijst en hoor ook wanneer wij gratis presentaties geven over alles wat je nodig hebt voor je online presentatie.
Natuurlijk kan het probleem zich ook andersom voordoen. Want je hebt bijvoorbeeld een foto op je website geplaatst van iemand anders, waarvan je dacht dat dat mocht. Maar dan krijg je opeens bericht, dat je het auteursrecht hebt geschonden en dat je moet betalen. Frankwatching laat zien wat je in dat geval moet doen. Een tip: betaal niet klakkeloos, maar zoek even uit wat je rechten zijn! https://www.frankwatching.com/archive/2023/05/30/auteursrecht-geschonden-tips/